Cyfryzacja zarządzania gospodarką magazynową

Rzadko zastanawiamy się, co oznacza „gospodarka magazynowa”. Tymczasem, poświęcając moment na refleksję, można uświadomić sobie, że dzięki odpowiednim narzędziom może stać się ona elementem budowania przewagi konkurencyjnej firmy.

Zdarza się, że hasło „gospodarka magazynowa” używana jest jako termin-wytrych – opisujący nieraz rynek powierzchni magazynowej, a innym razem sektor, w którym funkcjonują firmy logistyczne. Jeśli jednak zastanowimy się, co tak naprawdę oznaczają składające się na ten zwrot słowa, możemy dostrzec we własnym przedsiębiorstwie

zależności pomiędzy konkretnymi zadaniami oraz zrewidować sposób ich realizacji. W zwiększaniu efektywności ich wykonywania niezwykle pomocne mogą być cyfrowe narzędzia ewidencji, monitorowania i optymalizacji poszczególnych działań składających się na procesy składowania i transportu wewnętrznego.

Gospodarka magazynowa – co tak naprawdę oznacza?

W słowniku języka polskiego PWN słowo „gospodarka” ma aż cztery znaczenia. Dwa z nich wydają się adekwatne w kontekście gospodarki magazynowej: «całość mechanizmów i warunków działania podmiotów gospodarczych związana z wytwarzaniem i podziałem dóbr i usług» oraz «dysponowanie i zarządzanie czymś».

Magazyn to natomiast w podstawowym rozumieniu: «pomieszczenie do przechowywania towarów, surowców, sprzętu itp.». Łącząc najważniejsze elementy tych definicji, można dojść do wniosku, że „gospodarka magazynowa” to całość działań związanych z zarządzaniem i dysponowaniem towarem, surowcami i sprzętem w obiektach magazynowych. Intuicję taką potwierdza

definicja hasła „gospodarka magazynowa” w Encyklopedii Zarządzania: „działalność przedsiębiorstwa, której celem jest właściwe przechowywanie dóbr materialnych pozwalające zabezpieczyć funkcjonowanie przedsiębiorstwa.” Portal doprecyzowuje także, że gospodarka magazynowa może mieć inne cele w zależności od typu przedsiębiorstwa.

Zadania gospodarki magazynowej w zależności od typu przedsiębiorstwa

Jak wynika z rozwinięcia definicji „gospodarki magazynowej” w Encyklopedii Zarządzania, w zależności od tego, czy mamy do

Gospodarka magazynowa w handlu koncentruje się na terminowych dostawach dla klienta, a na produkcji – na jej ciągłym zaopatrzeniu

czynienia z zakładem produkcyjnym, czy firmą handlową, akcenty w opisach celów rozkładają się nieco inaczej:

  • „Zadaniem gospodarki magazynowej w przedsiębiorstwach przemysłowych jest stworzenie właściwych warunków dla zapewnienia ciągłego zaopatrywania produkcji, komplementacji materiałów do zużycia oraz wysyłka wyrobów gotowych.”
  • „Zadaniem gospodarki magazynowej w przedsiębiorstwach handlowych jest przygotowanie odpowiedniego zestawu towarów w odpowiednim miejscu, czasie i ilości, zgodnych z życzeniami i zapotrzebowaniem odbiorcy (użytkownika lub konsumenta).”

Wspólnym wątkiem jest tu koordynowanie w ramach gospodarki magazynowej utrzymania harmonogramu dostaw i realizacji zamówień dzięki dobremu zarządzaniu surowcami czy towarami. W funkcjonalnym ujęciu gospodarka magazynowa ma więc zasadnicze znaczenie dla ciągłości pracy zakładu i kreowaniu wartości dodanej dla klienta. Stopień, w jakim udaje się realizować

jej cele (także w kontekście nakładu kosztów i czasu pracy), możemy nazwać efektywnością gospodarki magazynowej. Stała kontrola składających się na nią wskaźników i parametrów jest istotnym zadaniem menadżerów utrzymania ruchu i logistyki. Dzięki nowoczesnym rozwiązaniom cyfrowym jest to obecnie prostsze niż kiedykolwiek wcześniej.

Cyfrowe narzędzia zwiększania efektywności gospodarki magazynowej

W pewnym uproszczeniu efektywność gospodarki magazynowej można rozumieć jako osiąganie jej celów jak najmniejszymi nakładami. Zadanie stawiane w tym świetle przed narzędziami optymalizacji gospodarki magazynowej będzie polegało na monitorowaniu i ewidencji wskaźników, które umożliwią analizę kosztów i pomogą:
• utrzymywać odpowiedni poziom zapasów,
• upraszać łańcuchy dostaw,
• optymalizować składowanie,
• redukować koszty transportu.

W przypadku dwóch pierwszych kategorii szczególnie przydatne są całościowe cyfrowe systemy zarządzania przedsiębiorstwem (ERP – na przykład SAP) oraz systemy zarządzania magazynem, tzw. WMS – czy to funkcjonujące jako moduł rozwiązania klasy ERP, czy w formie niezależnego oprogramowania wyspecjalizowanego w zakresie ewidencji dostaw, lokalizacji ładunków, kompletacji zamówień i ich śledzenia. Dzięki zastosowaniu technologii integrujących dane o stanach zapasów i porozumiewających się ze sobą systemów zamówień możliwe jest już na przykład automatyczne wysłanie zamówienia na danego typu surowiec, gdy zapasy spadną poniżej określonego poziomu. Dane z systemu WMS są przydatne także w kontekście optymalizacji

składowania. W parze z danymi na temat obłożenia pracą wózków różnego rodzaju, informacji na temat masy obsługiwanych ładunków i wysokości ich podnoszenia ładunków – dostępnymi w całościowych systemach zarządzania flotą wózków widłowych – menadżerowie są w stanie wyciągać precyzyjne wnioski na temat stopnia wykorzystania regałów i przestrzeni magazynowej oraz przydatności pojazdów określonego typu. Analiza tych danych pozwala redukować koszty transportu – na przykład poprzez lepsze decyzje zakupowe i ograniczenie liczby wózków potrzebnych do wykonywania zadań dzięki ich dokładniejszemu dobraniu do specyfiki zadań w zakładzie.